معمولا در قدیم افراد پس از فارغ شدن از مراحل شستشوی بدن و دلک (ماساژ دلاک) و پوشیدن لباس یا کشیدن پارچه یا حوله بر بدن، یعنی وقتی بدن و حالت آن کمی آرام گرفته و خنک می‌شد، اقدام به نوشیدن آشامیدنی متناسب با مزاج و فصل (شربت یا آب زرشک، انار، آلبالو، آبلیمو، به لیمو، عسل یا سکنجبین) و یا خوردن خوردنی‌های سبک مانند کمی نان و پنیر تازه و سبزی و گردو یا تنقلاتی مانند مغز بادام و پسته و کشمش و نخودچی می‌نمودند.
یک عارضه اصلی، این است که هضم مختل شده، لذا غذا خوب هضم نمی‌شود و سریع‌تر از حالت عادی و زودتر از موعد از معده و روده عبور کرده و جذب شده، به کبد رسیده و به اخلاط تبدیل می‌شود. بنابراین خونی که از این غذا حاصل می‌شود، حاوی مواد (اخلاط) نارس و ناپخته (خوب هضم نشده) است که خاصیت غذایی کمی دارد و بیشتر شامل مواد زائد دفعی بوده، لذا در بدن و لابلای بافت‌ها می‌ماند، به جای اینکه به مصرف اعضا و سلول‌ها برسد.
به همین خاطر علی رغم این که غذا خورده می‌شود، به سلول‌ها قوا و انرژی کافی نرسیده و شخص دچار ضعف شدید قوای بدن، افت فرآیندهای ذهنی و فکری، کاهش و نقص عملکرد اعضا شامل قلب، ریه، مغز، کبد، عضلات، پوست، موها و ... می‌شود.
از طرف دیگر، مواد ناپخته حاصل از هضم در بدن جمع می‌شوند و موجب پف‌کردگی و افزایش وزن شخص شده، به دنبال تجمع در عروق منجر به انسداد نسبی یا کامل آنها گردیده و به این ترتیب، برای بروز سکته زمینه‌سازی می شود. این که شنیده یا دیده می شود شخصی در حمام یا استخر سکته کرد می تواند به دلیل رعایت نکردن همین تدبیرها باشد.
بنابراین باید فاصله زمانی حدود 2 تا 3 ساعت (بسته به سبکی یا سنگینی غذای مصرف شده) بین زمان غذاخوردن و استحمام وجود داشته باشد تا معده سبک شده و عمده غذا از معده عبور کرده باشد و سپس فرد به حمام برود.
در داخل حمام و مخصوصا حین شستشو و نظافت بدن نیز حتی المقدور نباید خوردنی و یا آشامیدنی مصرف شود، زیرا تمرکز قوه مدبره (مدیر داخلی) بدن بر پاکسازی است و نباید آن را به کار دیگری مشغول کرد. به این اصل مهم توجه کنیم که برای رسیدن به بیشترین بهره وری و سلامت بدن و روان همواره و حتی المقدور فقط بر روی یک کار در یک زمان تمرکز نماییم و بدن را به بیش از آن وادار نکنیم.
اگر فرد با شکم پر وارد حمام شود و یا در داخل حمام به خوردن یا آشامیدن بپردازد، قسمتی از قوای بدن صرف هضم می‌شود؛ لذا نه پاکسازی به خوبی انجام می‌شود و نه هضم. مخصوصاً نوشیدن آب سرد در حمام خیلی منع شده، به ویژه اگر معده کاملا خالی باشد.
این بدان دلیل است که در حمام بدن و اعضای داخلی آن به نسبت گرم هستند و نوشیدن آب سرد باعث سردی شدید معده و کبد شده و به ضعیف شدن کار اصلی آنها که عمل هضم است، می‌انجامد. این امر باعث می‌شود فرد تا مدت‌ها نتواند غذا را به خوبی هضم کند.
با شکم خالی و گرسنه هم نباید وارد حمام شد زیرا وقتی شخص کاملا گرسنه باشد، حرارت حمام به حرارت داخلی گوارش (که در حال خالی بودن معده خودش را بیشتر نشان می‌دهد) اضافه می‌شود، تحلیل زیاد صورت گرفته و به لاغری مفرط می‌انجامد. در نتیجه گاهی به عنوان توصیه کمکی برای رژیم‌های لاغری گفته می‌شود افراد در حال گرسنگی وارد حمام شوند. پس افراد لاغر به دلیل تشدید ضعف مطلقا نباید با شکم گرسنه به حمام بروند.
با توجه به مطالب گفته شده باید زمانی به حمام رفت که غذا به تازگی از معده رد شده باشد و شکم خیلی پر یا خیلی گرسنه نباشد. مثلا در صورتی که فرد ساعت 8 صبح صبحانه خورده ساعت 10-11 به حمام برود و یا اگر ساعت 1 بعدازظهر نهار خورده، ساعت 4-5 عصر به حمام برود.
بعد از حمام نیز باید اجازه داد بدن از حالت غلبه گرمی حمام خارج شود، ضربان بالا رفته قلب پایین بیاید، تعریق بعد از حمام انجام شود که این مراحل حداقل نیم ساعت به طول می انجامد. توصیه شده فرد طی این مرحله بلافاصله بعد از حمام، استراحت مختصری داشته باشد و پس از آرام گرفتن و متعادل شدن شرایط بدن می‌تواند غذا بخورد.
یک قاعده کلی که در ورزش، خواب، حمام و آمیزش هم وجود دارد، این است که نباید بدن را همزمان درگیر دو یا چند کار کرد؛ مثلاً دو نوع دفع با هم نداشته باشد، یعنی اگر فرد به اسهال حاد مبتلا است، نباید استحمام یا ورزش کند، زیرا بدن ضعیف می‌شود و یا نباید در داخل حمام یا با فاصله زمانی نزدیک از ورزش یا آمیزش جنسی، حجامت کردیا این که نباید فاصله زمانی غذا خوردن از خواب یا ورزش یا آمیزش کوتاه باشد.
برای خواندن بخش اول- تغذیه در طب سنتی- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش سوم- تغذیه در طب سنتی- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش چهارم- تغذیه در طب سنتی- اینجا کلیک کنید.
برای خواندن بخش پنجم- تغذیه در طب سنتی- اینجا کلیک کنید.
